Waarom slimme ondernemers hun concurrentie in de gaten houden

Laten we eerlijk zijn: blindvaren op de markt van vandaag is geen optie meer. Als ondernemer worstel je vast met de vraag: "Hoe zorg ik dat klanten voor mij kiezen en niet voor de ander?" Het antwoord vind je vaak door eens goed te kijken naar wat je rivalen doen. Een grondige concurrentieanalyse van je website is veel meer dan ‘even bij de buren spieken’. Zie het als je digitale kompas dat je de weg wijst naar nieuwe kansen. Zonder dit kompas neem je beslissingen op basis van aannames, en dat kost je onnodig veel tijd en geld.

Stel, je hebt een webshop in duurzame kleding. Ineens zie je dat een directe concurrent veel meer likes en reacties krijgt op social media. Zonder analyse zou je misschien in het wilde weg meer gaan posten. Maar wat als het succes van die concurrent komt door een slimme samenwerking met een influencer die precies jouw doelgroep aanspreekt? Dat is een cruciaal inzicht dat je alleen krijgt door dieper te graven.

Meer dan alleen prijzen vergelijken

Een sterke analyse gaat veel verder dan simpelweg producten of prijzen naast elkaar leggen. Het draait om het ontdekken van het waarom achter het succes van een ander.

• Via welke marketingkanalen bereiken zij klanten waar jij nog niet actief bent?
• Op welke zoekwoorden scoren zij hoog in Google en met wat voor content slagen ze daarin?
• Hoe ziet de klantreis er bij hen uit, van het allereerste contactmoment tot de uiteindelijke aankoop?

Door deze puzzelstukjes systematisch te verzamelen, bouw je een strategisch voordeel op. Je legt niet alleen zwakke plekken in hun aanpak bloot waar jij op kunt inspelen, maar ontdekt ook sterke punten waar je zelf van kunt leren. Dit soort kennis is de basis voor een robuuste online marketing strategie die écht resultaten oplevert.

Van data naar actie voor groei

Het doel is niet om je concurrenten blind te kopiëren. Het gaat erom dat je geïnformeerde keuzes maakt die jouw bedrijf uniek en sterker maken. Door regelmatig een concurrentieanalyse voor je website uit te voeren, herken je patronen en kun je proactief handelen in plaats van constant achter de feiten aan te lopen. Dit wordt ook bevestigd door de Kamer van Koophandel; zij benadrukken dat een goede analyse een sleutelrol speelt in het overtuigen van klanten. Sterker nog, de verwachting is dat in 2025 ruim 70% van de Nederlandse mkb-bedrijven regelmatig een concurrentieanalyse uitvoert om hun marktpositie te versterken. Je kunt meer lezen over de visie van de KvK in hun uitgebreide artikel over concurrentieanalyse. Met deze aanpak stap je over van reactief concurreren naar strategisch domineren.

Je échte concurrenten ontdekken (spoiler: het zijn er meer dan je denkt)

Veel ondernemers denken hun concurrenten wel te kennen. Ze noemen zonder moeite die twee of drie bedrijven uit de buurt die iets vergelijkbaars aanbieden. Maar een grondige concurrentieanalyse van je website dwingt je om verder te kijken dan je neus lang is. Je échte concurrenten zijn namelijk niet alleen de bedrijven die exact hetzelfde verkopen. Het zijn álle spelers die vechten om dezelfde aandacht, tijd en hetzelfde budget van jouw ideale klant. Wie pikt stiekem jouw websitebezoekers in, nog voordat ze jou hebben gevonden?

Deze infographic laat zien hoe een sterke concurrentieanalyse de fundering legt voor waardevolle website-inzichten. Die inzichten leiden op hun beurt weer tot concrete acties om je site te verbeteren.

Het plaatje maakt duidelijk dat dit geen losse acties zijn. Zie het als een cyclus waarin elke stap de volgende voedt en versterkt. Alles begint bij het identificeren van de juiste concurrenten.

De verschillende lagen van concurrentie

Om je volledige speelveld in kaart te brengen, is het handig om in verschillende categorieën te denken. Elk type concurrent vraagt om een eigen aanpak en levert unieke inzichten op.

Voordat we dieper duiken in de verschillende typen concurrenten, geeft de onderstaande tabel een snel overzicht. Het helpt je om ze te herkennen en te bepalen welke je als eerste moet aanpakken.

Deze tabel is een praktisch startpunt om structuur aan te brengen in je analyse. Nu gaan we de verschillende types verder uitdiepen.

Directe concurrenten: De bekende gezichten

Dit zijn de spelers die direct in je opkomen. Ze bieden een vergelijkbaar product of een vergelijkbare dienst, richten zich op dezelfde doelgroep en lossen exact hetzelfde probleem op. Denk aan Coolblue en bol.com die allebei strijden om de klant die een nieuwe laptop zoekt. Je vindt ze door simpelweg te zoeken op je belangrijkste product- of dienstnamen. Dit zijn de concurrenten waar je waarschijnlijk al een beeld bij hebt.

Indirecte concurrenten: De onverwachte rivalen

Hier wordt het interessant. Indirecte concurrenten bieden een andere oplossing voor hetzelfde klantprobleem. Verkoop jij bijvoorbeeld online yogalessen? Dan is een lokale sportschool of een meditatie-app zoals Calm een indirecte concurrent. Ze vissen allemaal in dezelfde vijver: het 'wellness-budget' en de vrije tijd van de klant. Stel jezelf de vraag: "Welke alternatieven overweegt mijn klant als hij mijn product níét koopt?" Het antwoord op die vraag onthult je indirecte concurrenten.

SERP-concurrenten: De dieven van je websiteverkeer

Dit is de categorie die vaak over het hoofd wordt gezien, maar cruciaal is voor je online zichtbaarheid. SERP-concurrenten (Search Engine Results Page) zijn de websites die ranken voor de zoekwoorden waar jij ook op wilt scoren, zelfs als ze geen directe concurrent zijn. Verkoop je bijvoorbeeld e-bikes, dan kan een blog van de ANWB over de 'beste e-bikes van 2024' hoger scoren dan jouw productpagina.

Deze partijen, zoals vergelijkingssites, blogs of nieuwsartikelen, 'stelen' je potentiële websiteverkeer. Ze vangen de aandacht van jouw doelgroep nog voordat ze überhaupt van jouw bestaan afweten. Je ontdekt ze door je belangrijkste zoektermen in Google in te tikken en te noteren wie er op de eerste pagina staat. Het negeren van deze spelers is een van de meest gemaakte fouten in een concurrentieanalyse voor een website.

Tools die daadwerkelijk resultaat opleveren (en welke je geld verspillen)

De juiste gereedschapskist is onmisbaar voor elke serieuze klus, en dat geldt zeker voor een grondige concurrentieanalyse van je website. Je kunt je makkelijk verliezen in een zee van tools die gouden bergen beloven, maar uiteindelijk alleen je portemonnee lichter maken. Laten we eerlijk zijn: niet elke tool is zijn investering waard. De truc is om slim en klein te beginnen, en pas te investeren wanneer je precies weet welke data je mist.

Beginnen zonder je bankrekening te plunderen

Voordat je een duur abonnement afsluit, zijn er verrassend krachtige gratis opties die je al een heel eind op weg helpen. Ik raad altijd aan om te starten met deze combinatie:

• Google Alerts: Stel alerts in voor de merknamen van je belangrijkste concurrenten. Je ontvangt direct een mailtje wanneer ze in het nieuws komen of online genoemd worden. Simpel, maar goud waard om op de hoogte te blijven.
• Google Trends: Vergelijk de zoekinteresse in jouw merk versus die van je rivalen. Dit geeft je een snel, visueel inzicht in markttrends en de relatieve naamsbekendheid.
• Ahrefs’ Free Webmaster Tools: Hiermee kun je je eigen website verifiëren en krijg je toegang tot waardevolle data over je backlinkprofiel en de gezondheid van je site. Perfect om een benchmark voor jezelf neer te zetten.

Met deze tools leg je een solide basis zonder ook maar een cent uit te geven. Gebruik ze om een eerste beeld te vormen van het speelveld. Pas als je merkt dat je tegen de grenzen aanloopt en specifieke vragen onbeantwoord blijven, is het tijd om een betaalde oplossing te overwegen.

Wanneer is een premium tool de investering waard?

Betaalde tools worden pas echt hun geld waard als je diepgaande, specifieke data nodig hebt die de gratis alternatieven simpelweg niet kunnen bieden. Denk aan gedetailleerde zoekwoordanalyse van je concurrent, het schatten van hun websiteverkeer of het ontleden van hun betaalde advertentiestrategieën.

Om je te helpen bij de keuze, heb ik hier een vergelijkingstabel samengesteld van enkele populaire tools die vaak worden gebruikt voor concurrentieanalyse.

Tool vergelijking voor concurrentieanalyse

Vergelijking van populaire tools voor websiteconcurrentieanalyse met prijzen en functies

De keuze voor een tool hangt dus sterk af van je specifieke doel. Voor een snelle check zijn de gratis tools prima, maar voor serieuze SEO-strategieën zijn Ahrefs of Semrush vaak de betere, zij het duurdere, keuze.

In de Nederlandse digitale markt zie je dat geavanceerde tools zoals Similarweb steeds vaker worden ingezet. Deze platforms bieden inzichten zoals dagelijkse paginabezoeken, verkeerskanalen, bouncepercentages en de top zoekwoorden van rivalen. Data van Similarweb toont bijvoorbeeld dat het gemiddelde bouncepercentage voor Nederlandse e-commerce websites rond de 45% ligt. Bedrijven die actief concurrentieanalyse toepassen, slagen er echter vaak in dit percentage terug te brengen tot onder de 30%. Dit laat de directe impact van goede tooling zien. Je kunt meer lezen over hoe je deze inzichten kunt toepassen in je eigen analyse op asana.com.

Platforms zoals Semrush of Ahrefs zijn de investering waard wanneer je echt serieus werk wilt maken van SEO en contentmarketing. Ze helpen je niet alleen te zien wat je concurrenten doen, maar ook waarom het werkt. Dit soort inzichten is cruciaal om van reactief kopiëren over te stappen naar een proactieve strategie waarmee je de markt domineert.

Data verzamelen zonder te verdrinken in informatie

Veel ondernemers trappen in de valkuil van te veel willen weten. Ze duiken in een eindeloze zee van data, raken verlamd door de pure hoeveelheid informatie en komen nergens. Een effectieve concurrentieanalyse van je website draait echter niet om meer data, maar om de juiste data. De kunst is om systematisch te werk te gaan, zodat je doelgericht waardevolle inzichten verzamelt in plaats van overweldigd te raken.

Begin met een helder plan. In plaats van willekeurig op de websites van je concurrenten te klikken, is het slimmer om je onderzoek op te delen in behapbare thema's. Denk bijvoorbeeld aan:

• Website & SEO: Hoe zit hun site technisch in elkaar? Welke pagina's scoren goed en op welke zoekwoorden richten ze zich?
• Contentstrategie: Over welke onderwerpen bloggen ze? Maken ze gebruik van video's, whitepapers of andere contentvormen?
• Social media: Op welke kanalen zijn ze actief en welk soort berichten presteert daar het beste?
• Productaanbod & Prijzen: Hoe presenteren ze hun producten of diensten? Zie je verschillen in prijsstelling of unieke features?

Door je steeds op één thema tegelijk te richten, creëer je focus. Zo voorkom je dat je van de hak op de tak springt en kun je veel makkelijker patronen herkennen die je anders zou hebben gemist.

Automatiseer voor meer efficiëntie

Al deze informatie handmatig bij elkaar sprokkelen is een monnikenwerk. Gelukkig kun je een groot deel van dit proces automatiseren. Het inzetten van web crawling en data scraping is een steeds belangrijkere techniek bij concurrentieanalyses. In Nederland alleen al groeide de markt voor geautomatiseerde data scraping met 12% ten opzichte van 2023. Hiermee kunnen bedrijven bijna realtime data verzamelen over prijzen, productaanbod en siteprestaties van rivalen, wat een flink voordeel kan opleveren. Lees meer over de benchmarks in de web crawling industrie op thunderbit.com om een idee te krijgen van wat er allemaal mogelijk is.

Organiseer je bevindingen

Verzamelde data is pas waardevol als je het overzichtelijk maakt. Een simpel spreadsheet of een projectmanagementtool werkt perfect om je bevindingen per concurrent en per thema te noteren. Schrijf niet alleen de kale data op, maar noteer ook direct je eerste observaties. Wat valt je op? Waar zie je een kans voor je eigen bedrijf, of juist een bedreiging?

Een cruciale tip is om niet te wachten met analyseren tot je alle data hebt. Begin met interpreteren terwijl je nog aan het verzamelen bent. Hiermee voorkom je de beruchte 'analysis paralysis', waarbij de berg informatie zo groot is geworden dat je niet meer weet waar je moet beginnen. Je hoeft bijvoorbeeld niet de volledige backlink-analyse van een concurrent af te wachten om al op te merken dat ze veel gastblogs publiceren.

Koppel de data van je concurrenten ook aan je eigen tools, zoals Google Analytics. Zo zie je direct waar hun prestaties afwijken van die van jou. Mocht je nog geen Google Analytics gebruiken, dan is dit een goed moment om ermee te starten. In onze handige gids leggen we je uit hoe je eenvoudig Google Analytics kunt installeren. Deze gestructureerde aanpak zorgt ervoor dat je efficiënt en doelgericht te werk gaat.

Van cijfers naar inzichten die je business vooruithelpen

Data verzamelen is de eerste stap, maar wat je er vervolgens mee doet, bepaalt of je concurrentieanalyse een succes wordt. Een stapel ruwe cijfers over het websiteverkeer of de backlink-strategie van je concurrenten is op zichzelf weinig waard. De echte winst behaal je pas als je deze data omzet in heldere, bruikbare inzichten. Dit is het punt waarop een concurrentieanalyse van je website je een echt voordeel geeft. Het doel is om patronen en verhalen te ontdekken in de informatie die je hebt verzameld.

Een praktisch raamwerk dat hier enorm bij helpt, is de klassieke SWOT-analyse (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats). Hoewel het model al even meegaat, dwingt het je om de verzamelde data vanuit vier verschillende invalshoeken te bekijken. Je kijkt niet alleen naar de zwaktes van een concurrent (een kans voor jou), maar ook naar hun sterktes (een bedreiging waarop je moet voorbereiden).

Structureer je bevindingen voor heldere inzichten

Door je bevindingen in een SWOT-matrix te plaatsen, verander je een lange lijst met losse datapunten in een strategisch overzicht. Dit helpt je om snel te zien waar de meest concrete kansen liggen en welke risico's je direct moet aanpakken.

Hieronder zie je een voorbeeld van hoe zo'n analyse eruit kan zien.

Dit visuele model maakt direct duidelijk hoe je interne sterktes en zwaktes zich verhouden tot externe kansen en bedreigingen. En dat is precies de kern van een goede analyse.

Stel, je ontdekt dat een concurrent veel verkeer binnenhaalt met een specifieke serie blogartikelen (hun Strength), maar dat de laadtijd van die pagina's dramatisch traag is (hun Weakness). Dit creëert een duidelijke Opportunity voor jou: schrijf betere, diepgaandere content over hetzelfde onderwerp en zorg ervoor dat jouw pagina technisch vlekkeloos presteert. De Threat is natuurlijk dat zij hun pagina's optimaliseren voordat jij je slag kunt slaan.

Deze denkwijze dwingt je om verder te kijken dan oppervlakkige observaties. Je begint te redeneren als een strateeg en legt verbanden tussen verschillende datasets.

Valideer je inzichten en vermijd valse conclusies

Een veelgemaakte fout is het trekken van overhaaste conclusies op basis van één enkel datapunt. Zie je dat een concurrent plotseling een piek in verkeer heeft vanuit social media? Ga er dan niet direct van uit dat hun organische strategie ineens goud is. Misschien hebben ze simpelweg een grote, dure advertentiecampagne lopen die het beeld volledig vertekent.

Controleer je aannames altijd met meerdere bronnen. Bevestigt een tool als Similarweb de verkeerstoename ook? Zie je ook daadwerkelijk meer interactie en engagement op hun socialmediaprofielen? Door data te kruisverifiëren, voorkom je dat je tijd en geld investeert op basis van een verkeerde aanname. De beste inzichten komen voort uit het combineren van kwantitatieve data (de cijfers) met kwalitatieve observaties (het waarom achter die cijfers).

Jouw inzichten omzetten in concrete winst

Je hebt urenlang data verzameld, patronen ontdekt en scherpe inzichten opgedaan. Goed bezig, maar nu komt het belangrijkste. Een briljante concurrentieanalyse van je website is namelijk compleet nutteloos als je er niets mee doet. De echte winst zit 'm in de volgende stap: het vertalen van je bevindingen naar concrete acties die je bedrijf vooruithelpen. Dit is waar veel ondernemers de mist in gaan. Ze willen alles tegelijk aanpakken of hebben geen helder plan, waardoor dat mooie rapport in een digitale la belandt.

Prioriteiten stellen die echt impact maken

Oké, hoe bepaal je waar je begint? Niet elke kans die je hebt gespot, levert evenveel op. Een superhandige methode hiervoor is de ICE-score. Je beoordeelt elke mogelijke actie op drie simpele criteria:

• Impact: Hoe groot is de invloed van deze actie op je belangrijkste doelen, zoals meer omzet of leads?
• Confidence (Vertrouwen): Hoe zeker ben je ervan dat deze aanpassing het gewenste effect zal hebben?
• Ease (Gemak): Hoe makkelijk is deze verandering door te voeren in termen van tijd, geld en mankracht?

Stel je voor: je ontdekte dat een concurrent een ijzersterke FAQ-pagina heeft die de meeste klantvragen al beantwoordt. De Impact van zo'n pagina op jouw site is waarschijnlijk hoog (minder telefoontjes naar de klantenservice, hogere conversie). Je Confidence is ook hoog, want je ziet het bewijs bij de concurrent. De Ease is relatief groot; het kost wat schrijfwerk, maar technisch is het een fluitje van een cent. Dit levert een hoge ICE-score op en maakt het direct een topprioriteit.

Van een slim doel naar een concreet actieplan

Zodra je weet wat je prioriteiten zijn, is het tijd om doelen te stellen. Maar dan wel realistische. Een vaag doel als "onze SEO verbeteren" brengt je nergens. Maak het specifiek: "Binnen drie maanden willen we met ons nieuwe blog over 'onderwerp X' in de top 5 van Google scoren." Zo'n doel dwingt je om een duidelijk stappenplan te maken.

Wanneer je dit plan presenteert aan je team of andere belanghebbenden, gooi ze dan niet dood met data. Presenteer de top 3 aanbevelingen en leg uit wat je verwacht dat het oplevert. Visualiseer de kansen en onderbouw waarom jouw aanpak gaat werken. Deze methode, waarbij je data constant gebruikt om je website te verbeteren, sluit naadloos aan bij de principes van Growth-Driven Design. Wil je daar meer over weten? Lees dan ons artikel over hoe Growth-Driven Design jouw website transformeert. Door continu te meten, te leren en bij te sturen, wordt je analyse geen eenmalige actie, maar de motor achter blijvende groei.

Je voorsprong behouden door slim te monitoren

Een concurrentieanalyse van je website is als een foto van een rijdende trein: waardevol op dat ene moment, maar de wereld beweegt door. De markt staat nooit stil. Je concurrenten lanceren nieuwe producten, passen hun prijzen aan en experimenteren met marketingcampagnes. Als je alleen maar eens per jaar of zelfs halfjaarlijks in de data duikt, loop je constant achter de feiten aan. De echte winst zit hem in een continu monitoringsysteem, zodat je proactief kunt reageren in plaats van verrast te worden.

Automatiseren voor een continue voorsprong

Gelukkig hoef je niet elke dag handmatig de websites van je concurrenten te checken. Slimme automatisering is hier je beste vriend. Door systemen op te zetten die voor jou het zware werk doen, blijf je moeiteloos op de hoogte. Denk hierbij aan:

• Slimme alerts instellen: Gebruik tools zoals Google Alerts of de monitoringfuncties in Ahrefs en Semrush om direct een melding te krijgen. Zo weet je het meteen als een concurrent een belangrijk nieuw zoekwoord pakt, een persbericht uitstuurt of zijn backlink-strategie omgooit.
• Periodieke rapportages: Plan automatische, maandelijkse rapporten in. Deze leveren de belangrijkste statistieken, zoals geschat verkeer en de best presterende content van je rivalen, direct in je inbox af.

Dit creëert een ritme. In plaats van af en toe eens te kijken, krijg je gestructureerde updates die je helpen trends te zien die je anders volledig zou missen.

Creëer een review-cyclus die werkt

Data is pas nuttig als je er iets mee doet. Een praktisch systeem is essentieel om te voorkomen dat monitoring verzandt in een overvolle inbox. Hanteer bijvoorbeeld een gelaagde aanpak, zodat je weet wanneer je welke informatie moet bekijken:

Deze structuur voorkomt dat je team overweldigd raakt en zorgt ervoor dat de inzichten ook echt worden omgezet in actie. Het maakt je concurrentieanalyse een levend en ademend onderdeel van je strategie.

Benieuwd hoe een doordachte strategie en continue monitoring jouw merk kan laten stralen? Bij Bright Brands vertalen we analyses in meetbare online resultaten. Laten we kennismaken en jouw groeikansen bespreken.